Fleakshow

Week 2:
Vanaf week twee moest ik het toch echt zelf gaan doen. Ik begon op de vrouwen chirurgie afdeling. De superviserend arts had 'last van hogebloeddruk' en was naar huis gegaan. Gelijk op dag 1 kreeg ik te maken met een patiënte met een bottumor van hier tot Tokio op haar linker bovenbeen.
Holy fuck, dan ga je toch even naar een dokter? Daar dacht deze vrouw kennelijk anders over, want ze had het eerst 6 maanden aangezien.. Verder had ik nog een vrouw met 'elephantiasis' oftewel olifantenbenen, wat wel een aardige omschrijving is voor het ziektebeeld en iets wat je in Nederland zeker niet zo snel tegenkomt..
De volgende dag was de bloeddruk van de dokter kennelijk weer
gestabiliseerd en liep ik de ronde met hem. Toen we bij een patiënte kwamen met een bijtwond begon hij te schateren. Ze had haar man betrapt terwijl hij een andere vrouw 'omhelsde' en was deze vrouw vervolgens te lijf gegaan met als gevolg dat ze nu zelf in het ziekenhuis lag. Pittig dametje, ze kon er nu zelf ook wel om grinniken.

In het weekend gingen we naar Sumve, een dorpje waar twee andere Nederlandse coassistenten zaten. Bij het busstation in Mwanza speelde zich een bizar tafereel af. Marloes, de student verpleegkundige betrapte op heterdaad een jongen die haar telefoon uit haar tas stal. In een mum van tijd stond er een menigte omheen die de jongen vasthield en hem tot bloedens toe schopte en sloeg. Hij werd gefouilleerd, maar had de telefoon
niet meer op zak (waarschijnlijk snel doorgegeven). Omdat we niets konden bewijzen en omdat sommigen zich niet veilig voelden hebben we het er bij gelaten en zijn in de bus gestapt. Na een half uur zei Marloes: 'nou ja, in ieder geval kan ik nu een Iphone 5 kopen'. De ongelijkheid stond me in een keer helder voor de geest. De dief kan met het geld dat de telefoon oplevert een jaar leven en riskeert daarvoor een openbare lynchpartij, terwijl wij zonder moeite een nieuwe telefoon kunnen kopen danwel terug
kunnen krijgen van de verzekering.

Week 3:
We liepen we grote visite op de kinderafdeling toen een verpleegkundige me kwam vragen of ik een overlijden wilde bevestigen. Een slap meisje werd uit een doek gerold. In haar nek waren zwakke pulsaties te zien; ze was nog niet dood! Daar is toch geen dokter voor nodig om dat te kunnen zien? Ik haalde de coassistent van de kinderafdeling er bij en kreeg te horen dit
dit patiëntje al ruim een week een zware meningitis had en niet goed reageerde op medicatie. Twee minuten later was ze wel echt overleden..

Later die week stond ik bij een operatie waar een milt werd verwijderd. Normaal is een milt zo groot als een tennisbal, maar deze was met 6.3 kg groter dan een vette baby (ik lieg niet, zie foto!). De chirurg kreeg bijna een hartverzakking toen ze zag waar ze aan begonnen was. Na drie liter bloedverlies (dat overigens gewoon door de gootsteen werd weggespoeld) was het ding er eindelijk uit. Fjew, iedereen opgelucht.. Het was een heuze
fleakshow. Ik zou de chirurgie nog bijna leuk gaan vinden door dit soort casussen..

Week 4:
Het hoogtepunt van week 4 kwam op een dinsdagmiddag. We waren om half vier al klaar met de ronde. Dit kwam zeker ook gedeeltelijk door de 'assisting medical officers' in opleiding die al een week met me meeliepen en in ruil voor onderwijs wat taken uit mijn handen namen. Ik was gefascineerd aan het kijken naar een hallucinerende vrouw die net terug was van een operatie en de hele afdeling bij elkaar schreeuwde. De ketamine (gebruiken ze hier als anaesteticum) was kennelijk nog niet helemaal uitgewerkt.. Op dat moment kwam Samuel, a.k.a. Shaggy, een hele chille staff nurse, de dokterskamer binnen met de vraag of ik zin had in
een ritje. Vijf minuten later zat ik in een ambulance met gillende sirenes. Met 120 km/u scheurden we over onverharde weggetjes. Voetgangers en brommers voor ons schoten de berm in. Ik deed toch maar even mijn gordel om..
Net toen ik dacht dat ik ging kotsen kwamen we aan op de plek van bestemming. Het "noodgeval" viel een beetje tegen: een dikke vrouw die sinds 1 dag diarree had en na twee keer braken kennelijk even haar bewustzijn was verloren. Nu liep ze echter zonder problemen de ambu in. Omdat de ambu er nu toch was werd besloten ook een vrouw met niet vorderende uitdrijving mee nemen. Onderweg moesten we nog even stoppen, omdat we dachten dat ze ter plekke ging bevallen, maar dit bleek niet het
geval.

Week 5:
Mijn laatste week op de chirurgie. Het was aardig goed gelopen en ik had het leuker gevonden dan verwacht. Toch blijven sommige dingen wel lastig.
Met het gebrek aan supervisie leer je een hoop zelf beslissen. Vaak pakt dat ook wel goed uit, maar sommige dingen weet ik gewoon niet. Zo was er deze week een vrouw met een abces in de mond (tgv een rotte tand). De eerste dag was haar status 'kwijt' en ik besloot haar te zien als die weer gevonden was. Ze was in een van de isolatiekamers gelegd, helemaal achterin de zaal, waarschijnlijk door de geur die het abces veroorzaakte. Toen ik daar de volgende dag aankwam, na al 40 patiënten te hebben gezien, begreep
ik uit de inmiddels weer gevonden status dat ze die dag naar OK zou gaan voor incisie en drainage. Dit leek me een goed plan en ik besteedde er verder niet teveel aandacht aan.
Wat aan het eind van de dag op de operatiekamer bleek was dat ze een 'necrotische fasciitis' had: een infectie met een vleesetende bacterie die zich in een rap tempo had verspreid van het abces in de mond naar de luchtpijp, romp, borst etc. We waren er te laat bij, met als gevolg dat er zoveel moest worden weggesneden dat ze het waarschijnlijk niet zal overleven. Dit soort dingen zijn moeilijk. De 'als ik ... dan ...' gedachten komen boven. Ik probeer mezelf maar voor te houden dat het grootste deel van de patiënten weer gezond naar huis gaat, maar niet iedereen is te redden helaas..

Frustraties:
Oh ja, die zijn er zeker. Ook al probeer ik niet naar Nederlandse
maatstaven te meten is het soms moeilijk me niet dood te ergeren aanbepaalde dingen.

Top 5 frustraties:
1. Het gedrag van sommige verpleegkundigen.
Er lopen twee soorten verpleegkundigen rond, 'staff nurses' en 'student nurses'. De laatste sloffen in roze pakjes kaugumkauwend en met een doffe blik in hun ogen over de afdeling en je vraagt je af waarom ze in godsnaam aan de opleiding zijn begonnen.
De 'staff nurses zijn' over het algemeen wel behulpzaam, maar
uitzonderingen bevestigen de regel en ik had tweemweken geleden een uitzondering te pakken die het bloed onder mn nagels vandaan haalde.
Eerder op die betreffende dag was bepaald dat er een klysma moest worden gegeven bij een oude patiente met obstipatie. Toen ik de verpleegkundige vroeg of dit al gedaan was schudde ze met haar hoofd en zei dat ze niet wist hoe, waarop de andere student nurses om haar heen begonnen te lachen.
Omdat ik wist dat ze loog vroeg ik haar naam, maar die weigerde ze te geven. Uiteindelijk moest ik de dienstdoende chirurg vragen de procedure voor te doen, zodat de verpleegkundige volgende keer wel zou 'weten' hoe het moest. Toen ik de volgende dag op de afdeling kwam was ze geen van de andere gemaakte afspraken nagekomen..
Het liefst zou je dit soort mensen direct ontslaan, maar dit is schijnbaar erg moeilijk in Tanzania. Het heeft iets te maken met loonlijsten waar mensen bijna onmogelijk vanaf kunnen worden gehaald. Je kan dus wel iemand ontslaan, maar dan krijgt hij/zij gewoon doorbetaald en kan je geen vervanging aannemen. Het resultaat: dokters die geld aannemen van patiënten in ruil voor een spoedige operatie en hun telefoon uitzetten tijdens
nachtdiensten en barslechte verpleegkundigen blijven gewoon doorwerken, niemand die ze iets kan maken..
2. Communicatieproblemen. Patiënten die niet naar de operatiekamer kunnen, omdat ze hebben gegeten, ondanks dat er uitvoerig is gedocumenteerd en gecommuniceerd met verpleegkundige en patiënt dat deze nuchter diende te
blijven. Of huidtransplantaties die verkeerd worden verzorgd, waardoor de hele ingreep voor niets is geweest.
3. Het handschrift van sommige mensen. Is het nou Chinees of Engels (zie foto, wie het weet mag het zeggen)? Eerder gevoerd beleid kan niet worden uitgevoerd, verkeerde medicijnen worden gegeven en echografiën kunnen niet goed worden geïnterpreteerd door onleesbaar handschrift. Ik dank de hemel dat Nederlandse ziekenhuizen zijn uitgerust met computers.
4. 'Absconded patients'. Vaker dan me lief is hoor ik dat patiënten die doodziek zijn of een zeer infectiegevoelige wond hebben tegen medisch advies naar huis zijn gegaan, bijvoorbeeld omdat de partner geen zin meer had om te wachten of omdat ze de behandeling niet konden betalen.
Vermoedelijk hebben ze zonder behandeling niet lang te leven, maar niets dat je er aan kunt doen..
5. Laboratorium resultaten. Vaak als je lab aanvraagt krijg je slechts de helft van je aanvragen terug, zonder duidelijke reden.
6. Ik kan er makkelijk een top 10 van maken, maar dat zal ik jullie
besparen..

Pluspuntje: Martha, onze derde huishoudster, heeft een kindje gekregen!

Minpuntje: Het regenseizoen is begonnen..

Foto's op http://picasaweb.google.com/berkhoutje/tanzania2012